Is het schilderij 'Zweem' van Paul Dikker werkelijkheid of
slechts schijn? In het midden loopt een vrouw; zij is donker gekleed en
volledig in gedachten verzonken. Haar schaduw lijkt haar de weg te wijzen, schuin tussen de donkere muren, die aan beide zijden het
schilderij inkijken. De ommuring links doet bescheiden aan, maar is meermalen
hoger dan de vrouw die er langs loopt. De massieve ronding ter rechterzijde
toont maar een heel klein stukje van een enorm bouwwerk; het is van
kathedraalsomvang. Daartussen lopen lucht en land vrijwel in elkaar
over, de horizon vervaagt in een gelaagde mengeling van gele en groene tinten.
Slechts de plint van het gebouw rechts zoekt aansluiting bij de kleuren van het
licht.
Verder is het leeg tussen de muren. Of vergis ik mij? Wat
zou er achter de massieve muur rechts kunnen zijn, waar de vrouw haast als
vanzelf naar toeloopt? Misschien keert zij terug naar haar huis, dat zomaar in
een hele gewone nieuwbouwwijk zou kunnen staan. De muren zijn relieken uit een
ver verleden die hun glorietijd overleefden, doordat zij gebouwd zijn voor de
eeuwigheid. De vrouw is er al zo vaak langs gelopen dat zij ze niet eens meer
opmerkt. De zorgen van vandaag zijn veel belangrijker dan de toekomst van
gekoesterde oudheden. Inmiddels hebben enige struiken zich tegen de linkermuur
aan gevleid en zullen er langzaam, maar doordringend bezit van nemen. Totdat de
dikke stenen van de muur elkaar niet meer kunnen vasthouden. Dan volgt redding
of afbraak.
Alles dat van waarde is krijgt pas erkenning als het
verloren dreigt te gaan. Tot zolang loopt de mens nietig tussen de muren door
en spiegelt de megalomanie van hun schaal zich in het licht van de zon, die
tegelijkertijd hun schoonheid bestraalt. De bolwerken uit het verleden vormen
een visuele en inspirerende omlijsting van het leven van vandaag. Een zweem van
de werkelijkheid wordt een moment van verstilling.
Rob den Boer is beeldend kunstenaar
